سفرنامه مجله مسافرتی سفرنامه ، تجربه سفر و سفرنامه
پیشنهاد تهرانگردی آخر هفته : تماشاگه زمان
بازدید از موزه زمان، بهترین فرصت برای آشنایی با روند ساخت و تکامل ساعت در طول تاریخ است.
موزه «تماشاگه زمان» در باغی به وسعت ۵ هکتار در زعفرانیه تهران واقع شده که به روایت تاریخچه چهار هزار ساله علم زمان‌سنجی می‌پردازد. این موزه که نخستین موزه ساعت ایران است، در خرداد ۱۳۷۸ افتتاح شد. ساختمان موزه فوق با قدمتی حدود ۸۰ سال متعلق به دوران سلطنت محمدشاه و ناصرالدین شاه قاجار است. البته ساختمان فوق از خشت و گل بوده که بعدها مورد بازسازی قرار گرفته و اسکلتی از آهن جایگزین اسکلت چوبی آن شده؛ اما به طور کلی نمای بیرونی این بنا ترکیبی از معماری سبک قاجار و سبک جدید است.
ساختمان موزه زمان، حدود ۷۰۰ متر زیر بنا دارد و در دو طبقه انواع مختلفی از ساعت‌های قدیمی و جدید سیر تکاملی ابزارهای زمان‌سنجی را نشان می‌دهند. اما قبل از مشاهده ساعت‌ها، گچ بری‌ها و کاشی‌کاری‌های داخل ساختمان هر بازدید کننده‌ای را محو خود می‌کند. خلق این گچ‌بری‌ها که ترکیبی از سبک‌های ایرانی و خارجی هستند، حدود ده سال به طول انجامیده و هنرمندانی همچون استاد فرهاد یحیی‌پور، حاج عبدالکریم نوید تهرانی و حاج علی شیخی از طراحان آنها بوده‌اند.
اوج این هنرمندی‌ها را می‌توان در اتاقی معروف به اتاق اصفهانی‌ها که گچ‌بری‌های آن برگرفته از اتاق موزیک عمارت عالی قاپو در اصفهان است، به چشم دید. این گچ بری‌ها حدود سه سال زمان برده و طرح‌های آن که به تشعیر معروفند، توسط عیسی بهادری از شاگردان کمال‌الملک انجام شده است.
تابلوی زیبایی به نام «تابلوی آفرینش» نیز در این اتاق گچ‌بری شده وجود دارد که جلوه‌ای دو چندان به آن بخشیده است. ساعت‌های موزه فوق به سه گروه ساعت‌های ابتدایی، ساعت‌های مکانیکی وزنه‌ای و کوکی و ساعت‌های جیبی و مچی تقسیم شده‌اند.
در طبقه اول موزه زمان، ساعت‌های مکانیکی در انواع طاقچه‌ای، دیواری و ایستاده به نمایش گذاشته شده‌اند.
در طبقه دوم نیز علاوه بر ساعت‌های جیبی و معمولی، ساعت‌های جیبی سفارشی متعلق به شخصیت‌های تاریخی و سیاسی به همراه ساعت‌هایی خاص از قبیل ساعت کارت زنی، شیفت نگهبانی، ساعت کشتی قرار دارند.
اولین کارت ساعت زنی ایران که به راه آهن کشورمان تعلق دارد با قدمتی ۸۰ ساله در این موزه وجود دارد.
با توجه به ساعت‌های موجود در موزه می توان نتیجه گرفت که در گذشته تزئینات و ظاهر ساعت‌ها بسیار مهم بوده و به نوعی ترکیبی از هنر مجسمه‌سازی، مینا کاری، معرق و صنعت ساعت‌سازی را در آنها می‌توان دید.
بخش تقویم موزه با نمایش انواع مختلفی از تقویم‌های ایرانی و معرفی شخصیت‌های مهم در تقویم‌نویسی، اطلاعات ویژه‌ای در این خصوص به علاقه‌مندان ارائه می‌کند. همچنین ماکتی از کتیبه بیستون، قدیمی‌ترین سند تاریخی ایران، نیز در این قسمت وجود دارد.
البته نمایش ساعت‌ها فقط در داخل ساختمان نیست و در فضای باز محوطه موزه، ماکت‌های زیبایی از ساعت‌های اولیه، از قبیل ساعت آفتابی، آبی، شنی، سوختی برای آشنایی بازدیدکنندگان با نحوه کارکرد این ساعت‌ها قرار شده‌اند.
موزه تماشاگه زمان، در خیابان ولی عصر(عج)، نرسیده به میدان تجریش، خیابان سرلشکر فلاحی، نبش چهارراه پرزین بغدادی واقع شده و شنبه تا پنجشنبه از ساعت ۸:۳۰ صبح تا ۱۹:۳۰ (جمعه ها ۱۰ تا ۱۹:۳۰) آماده پذیرایی از علاقه‌مندان به کسب اطلاعات در خصوص سیر تاریخی طراحی و ساخت ساعت است.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
