باغ تکیه هفت تنان، باغ هفت تن یا موزه سنگ های تاریخی، یکی از قدیمی ترین اماکن تاریخی شیراز است. این باغ به سده های پیش از عهد زندیه و عمارت آن از بناهای دورهٔ کریم خان زند است.

وجه تسمیه

علت نامگذاری این بنا به هفت تنان، وجود هفت قبر از هفت عارف در این باغ است که کریم خان زند روی هر کدام، سنگ بزرگ بدون کتیبه ای نصب کرده است.

موقعیت جغرافیایی

این باغ در پای کوه چهل مقام و در شمال آرامگاه حافظ قرار گرفته است. بیشتر جهانگردانی که در چند سدهٔ اخیر به شیراز سفر کرده اند باغ تکیه هفت تنان و عمارت زیبای آن را وصف کرده اند. مردم شیراز نیز به این مکان دلبستگی خاص دارند و سابقاً گاه در طلب باران و استجابت دعا روی بدین مکان می آورده اند.

از دلایل محبوبیت این باغ همان بس که چشمه وسط باغ، قبلا با آب رکن آباد معروف که مورد علاقه حافظ بوده، پر می شده و مقبره خود حافظ هم با فاصله کمی در آنجا قرار دارد. همینطور آرامگاه شاه شجاع، پادشاه محبوب جناب حافظ. زمانی هم خانقاه درویشان و مرتاضان بوده.

باغ هفت تن (بقعه ی هفت تنان، تکیه ی هفت تنان) که یکی از سازه های کریم خان زند در شیراز است؛ باغ زیبایی است که در شمال آرامگاه حافظ و باغ جهان نما در دامنه ی کوه تخت ضرابی (کوه چهل مقام) جای گرفته است.

جاذبه های باغ

در این باغ، ساختمانی در شمال حیاط قرار دارد که دو اتاق در دو سوی چپ و راست آن است. این ساختمان ۲۸ متر درازا و ۵/۵ متر پهنا و ۱۲ متر بلندی دارد.

دو ستون سنگی یک تکه از کارهای بی مانند کریم خان است که در جلوی ایوان، سقف چوبی و مسطح آن را نگه می دارد.

حوض بزرگی هم در وسط عمارت اصلی به چشم می خورد که در گذشته از آب رکن آباد پر می شده است.

در طاقچه های بالایی این ایوان، ۵ نقاشی زیبا به وسیله رنگ روغن بر روی گچ انجام شده است که کار «آقا صادق» نقاش چیره دست روزگار زندیه است و می توان آن ها را از شاهکارهای نقاشی دوره زندیه دانست.

تصویرهای این ۵ نقاشی از چپ به راست این چنین است: نقاشی اول، درویشی را با کشکول و تبرزین و ریشی سفید نشان می دهد؛ نقاشی دوم، حضرت موسی(ع) را در حال شبانی نشان می دهد که گوسفندانی جلوی او مشغول به چریدن هستند! نقاشی سوم(وسط ایوان) منظره عاشق شدن شیخ صنعان به دختر نصرانی را نشان می دهد؛ در حالی که شیخ در جمع مریدان است و دختر ترسا در بالای سر او است و نگاه شیخ به سوی او خیره شده است.
نقاشی چهارم، صحنه قربانی کردن حضرت اسماعیل(ع) را به وسیله حضرت ابراهیم(ع) نشان می دهد.

نقاشی پنجم درویشی را نشان می دهد (برخی آن را سعدی یا حافظ می دانند و بعضی هم آن را شاه عباس کبیر می خوانند).

این مجموعه (نقاشی ها) در سال های ۱۳۳۶ و ۱۳۳۷ شمسی توسط نقاش و هنرمند محمد باقرجهان میری تعمیر و تجدید شد.

در حیاط باغ و در محوطه پایین تر از سکوی جلوی ساختمان و در میان درختان، هفت سنگ قبر یک اندازه و یک شکل، بدون هیچ گونه نوشته ای قرار دارد. شش سنگ قبر در یک ردیف و به موازات هم و هفتمین آن ها در ردیفی دیگر به صورت تنها در سمت پایین قبر ششم قرار دارد.

اندازه این سنگ ها ۳۶۰ در ۷۸ سانتی متر است و همگی در زمان زندیه به کار گذاشته شده اند. این بنا تا سال ها پیش، خانقاه درویش ها و مرتاضان بود و اکنون چند سالی است که به موزه سنگ تبدیل شده و نمونه هایی از سنگ های تاریخی و کتیبه های کهن در آن نگه داری می شود.

سنگ های موجود دراین موزه متعلق به سده های سوم تا یازدهم هجری قمری است که با انواع خطوط کوفی، ثلث، نستعلیق دیوانی، توقیع، تعلیق، نسخ و… به طرز زیبایی تزیین شده است.

باغ تکیه هفت تنان در انتهای بلوار هفت تنان، روبروی خیابان چهل مقام قرار دارد. هم اکنون از این ساختمان و باغ به عنوان گنجینه ی سنگ های کهن بهره برده می شود.

این بنا در ۱۵ دی ۱۳۱۰ جزو آثار ملی قرار گرفته و به ثبت رسیده است.

منبع سایت ایرانگردی