در بین استان های کشور ترکیه ، فقط دو استان وجود دارد که از شمال به دریای مرمره و از غرب به دریای اژه راه دارد . این دو استان به نام های Balıkesir و Çanakkale در شمال غربی آن کشور قرار دارند . در غرب استان بالکسیر و در نواحلی شمالی ساحل دریای اژه ، شهری به نام آیوالیک ( Ayvalık ) و بیست و دو جزیره ی بزرگ و کوچک وجود دارد که توانسته خیل عظیمی از گردشگران علاقه مند به طبیعت ، تاریخ و تفریحات ساحلی را به سوی خود جلب نماید . حال شرح مختصری از هر یک از استعدادها ، ظرفیت ها و امکانات طبیعی ، تاریخی و تفریحی آن منطقه را در زیر مطالعه فرمایید .
موقعیت استان بالکسیر در غرب کشور ترکیه
موقعیت شهر آیوالیک در غرب استان بالکسیر
طبیعت :
همنشینی کوه ها و تپه های کوتاه و بلند منطقه که پوشیده از انبوه درختان کاج و زیتون است با نواحی شمالی دریای خوش رنگ اژه و خصوصاً پراکندگی بیست و دو جزیره ی بزرگ و کوچک در داخل دریا و نزدیک به نواحلی ساحلی ، چشم اندازهای بسیار زیبا و شگرف آوری را به وجود آورده است . پیاده روی در میان انبوه درختان سبز و استنشاق هوای پاک و تازه و همزمان ، نظاره ی مناظر بدیع و منحصر به فردی از کوه و جنگل و دریا و جزایر اطراف ، بسیار مفرح و جذاب است . حتی می توانید به وسیله ی شناورهای عمومی و خصوصی به جزایر اطراف رفته و از آن همه زیبایی مسحور کننده ی جنگل و دریا و حتی زیر دریا لذت ببرید . پرنده نگری در جزایر اطراف و خصوصاً دیدار از خرگوش های وحشی در جزیره ی Ilyosta خالی از لطف و هیجان نیست . فقط دو جزیره ی ( Alibey ) Cunda و Lale مسکونی بوده و علاوه بر دریا ، از طریق جاده و پل احداثی در دریا و با وسایل نقلیه ی جاده ای قابل دسترسی هستند . کل پارک های طبیعی منطقه نزدیک به هجده هزارهکتار وسعت دارد که مورد حفاظت دولت قرار دارد . برخی از مهمترین نقاط که دارای موقعیت و چشم انداز ممتازی می باشد ، عبارتند از :
Seytan Sofrasi (Devil’s Foot) – :
چنانچه از طریق جاده ، به سمت جنوب غربی آیوالیک بروید ، در فاصله ی نه کیلومتری از آن ، به تپه ی مرتفعی می رسید که چشم انداز بسیار جالب ، زیبا و منحصر به فردی با امکان دید ۳۶۰ درجه به کل مناطق ، جزایر ، دریاهای اطراف و خصوصاً خود شهر آیوالیک دارد . محلی ها اعتقاد دارند که آن نقطه بهترین منظره ی غروب خورشید در کل دنیا را دارد و نیز در خصوص حفره ی بزرگی به شکل جای پا بر روی یکی از صخره های منطقه که به وسیله ی حفاظی فلزی احاطه شده است ، اعتقاد دارند که رد پای شیطان است و گردشگران در آن سکه می اندازند . در آنجا چند کافه برای لختی استراحت و نوشیدن و تماشای مناظر دل انگیز اطراف وجود دارد .
Cennet Tepesi (Paradise Hill) – :
مکان مرتفع دیگری واقع در شرق شهر آیوالیک و در کنار جاده ی اصلی آیوالیک – ازمیر که چشم انداز بسیار زیبا و دل انگیزی به بخش قدیمی شهر در جنوب و بخش جدید آن در شمال و جزایر ( Alibey ) Cunda و Lale و سایر جزایر کوچک و بزرگ واقع در دریای غربی آن دارد .علاوه بر روز ، هنگام غروب و با روشن شدن تدریجی چراغ ها ، مناظری بس شگفت انگیز و روح نواز در برابرتان پدیدار می شود .
Aşıklar Tepesi (Lovers’ Hill) – :
نقطه ای مرتفع و دارای چشم اندازهای بسیار زیبا و مثالزدنی دیگر و اما این بار در جزیره ی ( Alibey ) Cunda . عکسبرداری از بخش های مسکونی قدیمی و طبیعت اطراف و تماشای مناظر زیبای جنگل ها و جزایر و دریاهای دور تا دور آن مکان ، بسیار پرطرفدار و مورد علاقه ی گردشگران است . استراحت و نوشیدن و نظاره ی مناظر اطراف در تنها کافه ی آن بالا را از دست ندهید .
تاریخ :
این شهر در زمان باستان به صورت روستایی بوده به نام Kidonia . در دوره های مختلف تاریخی همچون سایر مناطق غربی کشور ترکیه امروزی ، تحت نفوذ و حاکمیت قدرت های متعددی قرار گرفت . اما رونق آن و وضعیت کنونی شهر مرهون دوره ی فرمانروایی و حکومت یونانیان و این اواخر ترکان عثمانی می باشد . معماری خانه ها و بناهای عمومی شهر همچون کلیساها و صومعه های باقیمانده به سبک نئوکلاسیک بوده و حتی تا چندی قبل در کوچه پس کوچه های برخی از محلات شهر ، مکالمه به زبان یونانی به گوش می رسید . در بین سال های ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۳ میلادی ، وقایع و درگیری های بسیاری بین اکثریت شهروندان یونانی تبار مسیحی ارتدوکس با اقلیت حاکم ترک تبار در شهر و خصوصاً در جزیره ی ( Alibey ) Cunda در گرفت که نهایتاً منجر به این شد که طی توافقی ، جمعیت یونانی تبار مسیحی شهر برای ادامه ی زندگی و سکنی به جزیره ی یونانی مجاور ( Lesbos ) رفته و تعدادی از خانواده های مسلمان آن جزیره ، به شهر آیوالیک و جزیره ی جوندا ( علی بی ) آمده و جایگزین گردیدند . برخی از زیباترین و دیدنی ترین بناها و اماکن تاریخی باقیمانده به شرح زیر است .
نقشه ی آیوالیک و لسبوس به سال ۱۵۲۸ پس از میلاد مسیح
- خانه های قدیمی :
یکی از جذاب ترین و دوست داشتنی ترین فعالیت های گردشگران منطقه ، پیاده روی و قدم زدن در خیابان ها ، کوچه و پس کوچه های باریک ، قدیمی و سنگفرش شده ی شهر آیوالیک و جزیره ی جوندا ( علی بی ) و تماشای خانه های قدیمی و رنگارنگ که نمای آنها با گل های کاغذی به رنگ قرمز ، گلبهی و صورتی مزین شده ، می باشد . کاملاً فرهنگ زندگی یونانی و سبک معماری آن اقوام بر جای جای شهر حاکم بوده و این حس را در شما به وجود می آورد که در زمان چند صد سال گذشته و در یکی از شهرهای ساحلی یونانی قدم می زنید . بناهای تجاری قدیمی در نوار ساحلی و نزدیک به اسکله و ساختمان های مسکونی بر روی تپه های مشرف به دریا و اسکله ، ساخته شده است .
- کلیسای Taksiyarhis :
این کلیسا در سال ۱۸۴۴ میلادی ساخته شد . اکنون بازسازی شده و به عنوان موزه مورد بازدید علاقه مندان و گردشگران قرار می گیرد . بر روی دیوارهای داخلی کلیسا ، شمایل ارزشمندی وجود دارد که بسیار مورد احترام پیروان دین مسیحیت است .
- مسجد Saatli (کلیسای Aya Yanni) :
این کلیسا در سال ۱۸۷۰ میلادی ساخته شد . از سال ۱۹۲۸ میلادی به عنوان مسجد مورد استفاده ی مسلمانان شهر قرار می گیرد . این بنا در مرکز حیاط بسیار بزرگی قرار دارد و محلی ها اعتقاد دارند نور طبیعی که به داخل این بنا راه می یابد ، بسیار آرامش بخش و روح نواز است .
(Faneromeni (Ayazma Kilisesi : :
این کلیسا در سال ۱۸۹۰ میلادی و در یک کوچه ی باریک که نهایتاً به ساحل دریا منتهی می شود ، ساخته شد . معماری ورودی این بنا بسیار باشکوه و مورد توجه گردشگران است . روایت است که دختر بچه ای ، حضرت مریم مقدس را در حال خوردن آب از برکه ای در این مکان می بیند . پیروان دین مسحیت تصمیم می گیرند که در این مکان کلیسایی را بنا نمایند . به همین دلیل است که مسیحیان ارتدوکس اعتقاد دارند که آب این کلیسا مقدس و شفابخش است .
- موزه ی زیتون :
از دیرباز ، آیوالیک و حومه معروف به کشت و پرورش درختان زیتون و تولید زیتون ، روغن آن و صابون های بسیار مرغوب و صدور آن به اقصی نقاط دنیا بوده است . این موزه در سال ۲۰۱۲ میلادی و در یک کارخانه ی روغن کشی زیتون به نام Vakıflar که در دهه ی ۱۹۶۰ میلادی فعال بوده ، ترتیب داده شده است . سنگها و چاقوهای مربوط به خمیر کردن زیتون ، محفظه های حمل ، پرس های روغن کشی ، وسایل مربوط به جداسازی روغن و آب و سایر ادوات مورد استفاده در این حرفه و صنعت ، دیدنی و جالب است .
- مسجد Hayrettin Pasha (کلیسا و مدرسه ی علوم دینی Panaia ) :
در سال ۱۸۵۰ میلادی به عنوان کلیسا و مدرسه ی علوم دینی ساخته شد . اکنون یکی از مساجد معروف و پر اهمیت شهر است که محل عبادت و نیایش مسلمانان منطقه می باشد .
- مسجد Çinarlý ( کلیسای Ayos Yorgis ) :
در سال ۱۷۹۰ میلادی و به عنوان کلیسا ساخته شد . از سال ۱۹۲۳ میلادی به عنوان مسجد مورد استفاده ی مسلمانان شهر قرار می گیرد .
- موزه ی (Rahmi Koç (Taksiyarhis Kilisesi :
کلیسای تک گنبدی بسیار زیبا به سبک معماری نئوکلاسیک که به سال ۱۸۷۳ میلادی در جزیره ی جوندا ساخته شد . این کلیسا توسط بنیاد فرهنگی Rahmi M. Koç بازسازی گردید . این مکان هم اکنون به عنوان موزه ی اشیای قدیمی که در زندگی روزمره مورد استفاده بوده ، مورد بازدید علاقه مندان و مراجعه کنندگان قرار می گیرد .
- کتابخانه ی Sevim & Necdet H. Kent :
بنای موجود قسمتی از یک مجموعه ی بزرگ دینی است که به سال ۱۸۳۵ میلادی در جزیره ی جوندا ساخته شد . آن مکان در زمان خود یکی از مراکز مهم نگهداری کتاب های مذهبی بوده است . سالهای متمادی ، ساختمان این کتابخانه ی زیبا و ارزشمند و آسیاب بادی قدیمی در جوار آن ، متروک و بلااستفاده ، رها شد . تا این که در سال ۲۰۰۷ میلادی ، بنیاد فرهنگی Rahmi M. Koç مبادرت به بازسازی کتابخانه و آسیاب بادی نمود و از آن سال به عنوان یک کتابخانه ی عمومی و قهوه خانه ، مورد استفاده ی عموم قرار می گیرد .
تفریح :
آیوالیک و حومه نیز همچون سایر مناطق غربی کشور ترکیه به جهت همنشینی عوارض طبیعی در خشکی و دریا ، مکان مناسب و جذابی برای انجام تفریحات و گشت و گذارهای مفرح می باشد . همانطور که در بالا ذکر شد ، پیاده روی و قدم زدن در خیابان ها و کوچه و پس کوچه های تنگ و باریک و سنگفرش شده ، تماشای خانه ها ی مسکونی و بناهای عمومی و قدیمی که نمای آن ها با گل های کاغذی به رنگ های قرمز و صورتی تزیین شده و همچنین نشستن ، استراحت ، نوشیدن و چشیدن طعم ها و مزه های محلی در کافه ها و رستوران های قدیمی و گرم و صمیمی و همزمان ، شنیدن موسیقی با آواهای ترکی و یونانی ، انتخاب اول بسیاری از گردشگران است .
ضمناً پراکندگی بیست و دو جزیره ی جنگلی کوچک و بزرگ در دریای مجاور و در نزدیکی های ساحل ، شرایط فوق العاده و شگرفی را برای انجام تفریحات ساحلی و دریایی فراهم آورده است . برگزاری انواع و اقسام تورهای دریایی تفریحی و استراحتی از اسکله ی اصلی شهر، آب تنی در آبهای خوشرنگ و زلال اطراف جزایر و نیز انجام تفریحات و ورزش های دریایی متنوع در ساحل و دریا ، بسیار مهیج و پرطرفدار است . خصوصیات جغرافیایی منطقه باعث شده که بیش از شصت نقطه ی مناسب برای غواصی و دیدار از زیبایی ها و شگفتی های زیر دریا وجود داشته باشد که برای هر رده ای از علاقه مندان ،از مبتدی تا حرفه ای ، مناسب است . دیدار از پستی بلندی های زیر دریا و تماشای ماهی های کوچک و بزرگ و رنگارنگ و خصوصاً مرجان های سفید و قرمز ، بس شگرف و هیجان انگیز است . باشگاههای ورزشی متعددی برای انجام این ورزش وجود دارد که تعدادی از آن ها شهرت و رتبه ی جهانی دارند . برخی از معروف ترین مکان های تفریحی عبارتند از :
- ساحل Sarimsakli :
در فاصله ی پنج کیلومتری جنوب غربی شهر آیوالیک ، نوار ساحلی عریض و طویلی به نام Sarimsakli به طول چهار کیلومتر وجود دارد که بسیار مورد علاقه ی مردم محلی و گردشگران است . وجود امکانات و تاسیسات ساحلی ، دریای پاک و زلال و خوشرنگ ، ساحل ماسه ای و تمیز و همچنین وجود پلاژهای متعدد جهت استراحت ، استفاده از آفتاب و انجام ورزش های ساحلی و دریایی و آبتنی در دریا ، مکان مناسبی را برای استراحت و تفریحات سالم و مفرح به وجود آورده است . از آن مکان می توانید جزیره ی یونانی Lesbos و شهر مرکزی آن به نام Mytilini را با چشمان غیر مسلح ببینید .
- ساحل Badavut:
ساحل دیگری در هفت کیلومتری جنوب غربی شهر آیوالیک که عده ای دیگر از علاقه مندان به استراحت و آبتنی و استفاده از آفتاب و انجام ورزش های ساحلی و دریایی را به سوی خود می کشاند . این ساحل به وسعت و ازدحام ساحل Sarimsakli نمی باشد و از این نظر متقاضیان و مراجعه کنندگان خاص خود را دارد .
- کمپ Çamlık :
در سه کیلومتری جنوب غربی شهر آیوالیک ، شبه جزیره ی کوچک و نسبتاً مرتفعی قرار دارد که پوشیده از درختان است . این مکان به جهت برخورداری از امکانات رفاهی و اقامتی ارزان قیمت و معمولی در میان درختان جنگلی و با امکان دید و استفاده از دریای دورتادور ، پذیرای مردم محلی در تعطیلات پایان هفته است و گردشگرانی که با امکان مالی محدودتر ، خواهان استفاده از طبیعت جنگلی و ساحل پاک و دریای خوشرنگ آن می باشند ، می توانند در این مکان اقامت دل انگیز و روح نوازی را تجربه نمایند . این کمپ امکانات مساعدی نیز جهت برپایی چادرهای مسافرتی دارد .
- کافه و رستوران گردی :
یکی دیگر از تفریحات بسیار پرطرفدار و مورد علاقه ی گردشگران ، نشستن بر پشت میز و صندلی های رنگارنگ کافه ها و رستوران های فضای باز شهر و نوشیدن و چشیدن از انواع و اقسام طعم ها ، مزه ها و خوراکی های ترکی و یونانی و خصوصاً غذاهای دریایی ناحیه ی شمالی دریای اژه است . چنانچه می خواهید علاوه بر طعم و مزه ی خوراکی ها ، از چیدمان و فضای داخلی گرم و صمیمی کافه ها و رستوران های قدیمی نیز لذت ببرید ، حتماً به کافه ها و رستوران های بسیار قدیمی و دیدنی جزیره ی جوندا ( علی بی ) سر بزنید . طبخ غذا با روغن زیتون ناب ، اصیل و مرغوب ، خصوصیت اصلی و ممتاز اکثر خوراکی های منطقه است . برخی از معروفترین خوراکی ها و مواد غذایی آیوالیک و حومه عبارتند از :
ماهی Papalina :
ماهی کوچک و اما بسیار خوشمزه ایست که قابل صید در حومه ی آیوالیک می باشد. در روغن زیتون ناب و مرغوب ، سرخ و برشته شده و سرو می گردد .
دلمه ی گل کدو :
غذایی یونانی که از گوشت چرخ شده ی گاو ، برنج و پوره ی گوجه فرنگی تشکیل شده و پس از اضافه کردن ادویه و قرارگیری در گل های کدو ، پخته می شود .
توتیای دریایی :
یک نوع غذای دریایی بسیار مفید و پرطرفدار است . محلی ها به آن لقب طلای دریایی داده اند .
رازیانه ی وحشی :
در حومه ی آیوالیک به وفور یافت می شود و یکی از مواد اصلی بسیاری از غذاهای خانگی مردم منطقه است .
دسر Lor :
پنیر خانگی Lor ماده ی اصلی این دسر معروف و خوشمزه است .
ساندویچ تست آیوالیک :
یک ساندویچ همه پسند و مورد علاقه ی مردم محلی و بسیاری از گردشگران . شامل سوسیس ، سوسیس سیر ترکی ، سالامی و پنیر که همگی در نان محلی آیوالیک تست شده و با قطعات گوجه فرنگی و خیارشور و مقدار زیادی سس مایونز و یا سس گوجه فرنگی سرو می شود .
زیتون و روغن زیتون :
آیوالیک و حومه با داشتن انبوه درختان زیتون ، عمده تامین کننده ی زیتون و روغن زیتون ناب ، اصیل و مرغوب برای مصرف داخلی کشور ترکیه و نیز تولیدکننده ی بخش اعظم صادرات این محصولات به خارج از آن کشور می باشد . زیتون و روغن زیتون آیوالیک از دیرباز شهرت جهانی داشته و یکی از مهمترین مناطق دنیا جهت پرورش و کشت زیتون و تولید و تهیه ی روغن زیتون ممتاز می باشد .
- پنج شنبه بازار :
در میادین مرکزی شهر و در برخی از خیابان های اطراف و منتهی به آنها و در روزهای پنج شنبه ی هر هفته برگزار می شود . تماشا و خریداری میوه ها و سبزیجات سالم ، تازه و خوشرنگ و متنوع و نیز دیدار و چانه زنی و خرید اقلام زینتی ، ابزار و وسایل و صنایع دستی منطقه از دستفروشان محلی ، خالی از لطف و جاذبه نیست .
فواصل جاده ای آیوالیک از شهرهای مهم اطراف :
فواصل جاده ای آیوالیک از شهرهای مهم اطراف :
- فاصله از Edremit : ۵۰ کیلومتر .
- فاصله از Balıkesir : ۱۲۰ کیلومتر .
- فاصله از Manisa : ۱۴۰ کیلومتر
- فاصله از Akhisar : ۱۴۵ کیلومتر
- فاصله از Izmir : ۱۵۵ کیلومتر
- فاصله از Çanakkale : ۱۶۵ کیلومتر
فواصل جاده ای آیوالیک از بعضی نقاط تاریخی و توریستی :
- فاصله از Plateau Kozak : ۴۵ کیلومتر
- فاصله از thermal Gure : ۵۰ کیلومتر
- فاصله از Pergamon : ۶۵ کیلومتر
- فاصله از Ida Mountains : ۸۰ کیلومتر
- فاصله ازAssos – Behramkale : ۱۰۰کیلومتر
- فاصله از Troy Historical National Park : ۱۴۵ کیلومتر
چنانچه مجوز های لازم و قانونی را در گذرنامه ی خود دارید ، می توانید از آیوالیک و به وسیله ی شناورهای دریایی ، به جزیره ی یونانی و زیبای Lesbos رفته و از شهر مهم و مرکزی آن به نام Mitilini بازدید کنید . مسلماً به نوادگان و ساکنین قدیمی و آبادگران اصلی شهر آیوالیک برخورد خواهید نمود .
نویسنده :شاهرخ باقرپور
نوشته شده در لست سکند