آیینه در عمارت مفخم

 

 

 

اینجا خراسان شمالی است و شهر بجنورد، جایی که طبیعتش را با مناطق ساریگل و سالوک و گلستان میشناسند، پلنگ آن شهره است، این بار تاریخش را میبینیم.

 

عمارت مفخم بزرگترین و شاخص‌ترین اثر معماری از دوره قاجار در شهر بجنورد مرکز استان خراسان شمالی در دوره قاجار

عمارت مفخم همراه با بناهای دیگری از جمله آیینه‌خانه، کلاه فرنگی، باغ فواره ، حوضخانه و سردر در باغ بزرگی قرار داشته که مجموعه دارالحکومه مفخم را تشکیل می‌داده‌اند که عمارت کلاه فرنگی بر اثر زلزله شدیدی که در بجنورد رخ داده تخریب شده است.

این بنای ۱۳۰ ساله همزمان با دوره حکومت ناصرالدین شاه به دستور یارمحمدخان سهام الدوله بجنوردی  شادلو معروف به سردار مفخم ساخته شده و محل سکونت خانواده وی و پذیرایی از میهمانان دولتی و رجال سیاسی بوده است و هم اکنون نیز موزه مردم شناسی میباشد.
معروف است که نقشه ساختمانی عمارت به دست میرزامهدی‌خان شقاقی(ممتحن الممالک)، نخستین استاد معماران ایرانی تعلیم یافته در فرنگ که معماری مدرسه شهید مطهری تهران از جمله کارهای او است، طراحی شده است.
بنای عمارت در دو طبقه و دارای ۳۲ اتاق و ۲ تالار است که آینه کاری و کاشیکاری و گچبریهای آنها بسیار زیبا و تماشایی است .

جلوی عمارت(دید به شمال)

 

از پله ها بالا میروی و پایین را میپایی.

 

اینجا موزه مردم شناسی استان شده است و این بخش موسیقی

 

سفره سبز، برای نذر و نیاز است و سفره دیگر هفت سین

 

هیس! کودک هنوز در جای خود آرمیده

 

مینوشیم تاریخ را در هزاره های قبل میلاد، زمانی که دنیا فقط مناطق شهر سوخته و جیرفت و عیلام و سیلک و مارلیک بود و بین النهرین و لیدی و فینیقیه.

 

از پله های پایین میروم.

 

از پشت عمارت رد میشوم، یواشکی.

 

آنچه اطلاق نام آیینه خانه را بر این بنا موجب گشته , وجود تالاری با تزئینات آیینه کاری در طبقه فوقانی است که به عنوان فضای اداری و دیوانی جهت ملاقات های رسمی سردار مفخم (حاکم بجنورد) و برپایی مراسم تشریفات نظامی و رایزنی در باب مسائل سیاسی و اجتماعی با سران ایل شادلو و دیگر رجال مطرح قاجار مورد استفاده قرار می گرفته است.
سقف این عمارت در گذشته، پوشش سفال داشت که در تعمیرات بعدی تبدیل به سقف شیروانی گالوانیزه شده است.در تزئین تالار از ۱۷ طرح مختلف استفاده شده است که شامل نقش چهل چراغ، مقرنس ، نمای بیرون عمارت و نقوش استیلیزه گیاهی هندسی و … است.

جلوی آیینه خانه(دید رو به جنوب)

 

از نگهبانان اجازه میگیرم و داخل میشوم.

 

چقدر صف بسته اند برای عرض شکایت به جناب مفخم، قیب هر چیز نمونه قباله ها را میخوانند تا عریضه بد ننویسند.

 

جناب مفخم، در آیینه خانه با یکی از امیرانش مشورت میکرد

 

از آیینه مقابلش، مرا دید.

 

بر قرآن با تذهیب طلا پناه بردم که بر من خشم نگیرد این حاکم

 

فرار کردم از پشت عمارت و مفخم را به خود سپرم با عمارت و آیینه خانه اش.

نویسنده: محمد صادق سبط الشیخ انصاری

منبع : وبلاگ خیم