ارگ تاریخی گوگد، دومین بنای خشتی ایران

ارگ تاریخی گوگد، دومین بنای خشتی ایران

ارگ تاریخی گوگد دومین بنای بزرگ خشت و گلی ایران است که تاریخ و زمان ساخت آن به حدود چهار قرن پیش می رسد.تنها سند مکتوبی که از این بنا موجود است متعلق به حدود ۱۳۰ سال پیش است که نشان می دهد نصف بنای ارگ توسط شخصی به نام علیخان به عنوان مهریه به همسرش واگذار شده است و از آن پس به عنوان ارگ علیخانی نامیده شده است. ارگ تاریخی گوگد به شکل مربع و به وسعت شش هزار و ۴۰۰ متر مربع ساخته شده و دارای چهار برج قرینه زیبا با دیوارهایی سرخ رنگ و ارتفاع ۱۲ متر است.

برای دیدن این ارگ با شکوه باید به شهر زیبا و دیدنی گلپایگان سری بزنید؛این بنا در خیابان آیت الله گلپایگانی،کوچه قلعه واقع شده است. البته در این سفر از خوردن لبنیات و فراورده های دامی لذیذ و بی نظیر و از همه مهمتر کباب معروف گلپایگان غافل نشوید.

ارگ تاریخی گوگد در سال ۱۳۷۸ با نظارت اداره میراث فرهنگی بازسازی شد و اکنون با دارا بودن ۲۰ اتاق و سوئیت های زیبا در دو طبقه، رستوران، چایخانه سنتی و تالار پذیرایی و جاذبه های متنوع گردشگری به عنوان مکانی منحصر به فرد برای بازدید و استراحتگاه گردشگران شهرستان گلپایگان مورد استفاده قرار می گیرد

ارگ گوگد و شهر گلپایگان در مسیر جاده معروف ابریشم که جاده اصلی تجاری دوران قدیم بوده قرار داشتند.در شهر گلپایگان مناری به ارتفاع ۱۸ متر وجود دارد که در دوران گذشته شعله های فروزان آن در شبها راهنمای کاروانیان بوده که به همین مناسبت به فانوس صحرا شهرت داشت.ارگ گوگد در زمان صلح به عنوان کاروانسرا مورد استفاده قرار می گرفته و با توجه به وضعیت و موقعیت خاص خود نسبت به کاروانسراهای مجاور محل استراحت کاروان تجار سرشناس و یا حاکمان و والی های سایر ایالات ایران بوده است و حتی به استناد اظهارات افراد مسن شهر گوگد ،آقا محمد خان قاجار نیز در لشگر کشیهای خود چند روزی را در این محل استراحت نموده است.

ارگ تاریخی گوگد در زمان جنگ و یا حمله اشرار بعنوان دژ نظامی مورد استفاده قرار می گرفته و در روی درب ورودی شمالی قسمتی بعنوان شاه نشین وجود داشته است که هم اکنون بعنوان سوئیت ویژه مورد استفاده قرار میگیرد و حوض آبی در این شاه نشین وجود دارد که هر زمان درب توسط مهاجمین آتش زده میشد محافظین با تخلیه آب حوض آتش را خاموش میکرده اند.

همچنین سوراخهایی روی دیوارهای مرتفع وجود دارد که از آن به عنوان سیستم امنیتی هشدار دهنده استفاده می شد.به این صورت که کبوترهایی را در این سوراخها اسکان میداده اند که شبها با بیقراری و سر و صدای این کبوتران متوجه ورود مهاجمین توسط قلاب و یا نردبان می شدند.

از طرفی چاهی در قسمت جنوب شرقی ارگ وجود دارد که نشان می دهد برای روزهای مقاومت فکر آب آشامیدنی نیز شده بود.در روی درب ورودی دو درکوب وجود دارد که بزرگتر را مرد کوب و کوچکتر را زن کوب می نامیده اند که برعکس بقیه مناطق ایران زن کوب در سمت راست قرار می گرفته است.

در ساختمان ارگ وجود زیربنا در اطراف و فضای باز در وسط ،همچنین وجود طبقات پائین و بالا نشان از معماری کاروانسرائی دارد که بیانگر رعایت نظام طبقاتی در اجتماع آن روز است؛به این صورت که استر و استر بانان در طبقه پائین و در بازرگانان و افراد شاخص در طبقات بالا مسکن می گزیده اند.

منبع:برترین ها