سفرنامه کنیا و پارک حفاظت شده ناکورو

Nakuru National Park

حدود ۳ ساعت رانندگی لازم است تا از نایروبی به ناکورو برسیم.راننده ون ما سیاه پوست خوش اخلاقی بود که در تمام طول مسیر برایمان از فرهنگ و طبیعت کنیا حرف میزد.جاده ای که طی میکردیم جاده م مهم ترازنزیتی بین مومباسا تا اوگاندا است. به همین دلیل کامیونهای باری زیادی در طول جاده دیده میشد.رانندگی کنیاییها به رانندگی ما ایرانیها پهلو میزند!!! این را راننده برایم میگفت وقتی زیر لبی غرمیزد تا ویراژ داده و راننده های بددهن را رد کند. میگفت در اصطلاح مردم نایروبی به این راننده های بی قانون میگویند :ماتاتو….گفتیم حتما یک فحش آبدار کنیایی است اما توضیح داد که ماتاتو یعنی ۳۰ سنت پول….و این اصطلاح از سال ۱۹۹۶ باب شد وقتی که راننده های جدیدی وارد خطوط حمل و نقل نایروبی شدند تا با گرفتن ۳۰ سنت مردم را از خارج شهر به مرکز و بالاعکس ببرند.انقدر رانندگی این ۳۰ سنتیها افتضاح بود که از آن به بعد به همه راننده های بی قانون میگن:هی ….MATATU

 

بهش میگیم برامون موزیک آفریقایی بذاره اون هم یک سی دی شاد و شنگول ریتم دمبولی میذاره توی ضبط….بعد یه مدت که سرسام میگیریم ازش میپرسیم میشه آهنگ آرومتری بذاری…نمیفهمه ما چی میگیم …میگیم یه آهنگ غمگین بذار….با تعجب نگاه میکنه میگه:غمگین ما از این آهنگا نداریم اصلا واسه چی باید آهنگ غمگین کسی گوش کنه…..وقتی براشتوضیح میدیم بیش از نیمی آهنگهای ما آه و اشک و ناله است از تعجب شاخ در میاره…..این خصلت آفریقاییهاست اصولا با ریتم اروم و درد و غصه خیلی حال نمیکنند حتی در مراسمهای عزا هم ریتم کوبه ای آهنگهایشون عجیب و باور نکردنی است. لباسهای تن آنها همیشه پر از رنگهای شاد و زنده است و البته روحیه خود آنها که با وجود فقر و نداری خیلی بهتر از روحیه ملت نفت است!

دره Rift Valley

راننده کنار جاده می ایستد و دعوتمان میکند به دیدن عظمت نفس گیر دره Rift Valley با ۶۰۰۰ کیلومتر که از سوریه در شمال آفریقا آغاز و به مرکز موزامبیک در جنوب شرق آفریقا میرسد.کشورهای زیادی را در بر و دریاچه های گسترده ای را شامل میشود و این نقطه در کنیا عمیق ترین قسمت این دره پهناور است با عمقی حدود ۲۰۴۰ متر….عجب منظره ای دارد تا دوردستهای افق ادامه پیدا کرده و جنگل ئ دریاچه تا جاییکه چشم یاریمان کند دیده میشود…

مسیر را به سمت ناکورو ادامه میدهیم.در کنار جاده فنسهایی وجود دارد که حیوانات ناکورو را به مزراع و جاده ها نکشاند.

گرچه بعضی قسمتها یا توسط مردم یا توسط حیوانات پاره شده و درست بر جاده کنار عبور سریع السیر “ماتاتو” ها و تریلیهای ۱۸ چرخ گاه گوزنی وحشی لمیده زیر سایه درختان و گاه گوره خرانی سرگرم چریدن لای علفها دیده میشوند.یکی از نکته های جالب این جاده های آفریقایی تمیزی آنهاست.کمتر زباله ای حاشیه جاده ها را کثیف کرده و خبری از پلاستیکهای بیشمار جاده های ایران نیست. حداقل دل نگران این نیستند که تکه مقوایی گلوی یک گوره خر را خفه کند!!!

در ادامه با سفرنامه کنیا به نویسندگی سمیرا منفرد با نگارشی خوب از سایت سفرنامه همراه باشید.

البته فقر کار خود را میکند و بعضی مردم از زور گرسنگی حیوانات چهارپایی چون گوره خر و مارال و گوزن وحشی را غیرقانونی شکار کرده و میخورند.به خاطر همین دولت صدها شکاربان را مسئول نگاهبانی این جاده های خارج از مناطق حفاظت شده کرده است…و البته بعضی از این حیوانات بازیگوش مثل بوبونها پدر این مزرعه دارهای بینوا را درآورده اند از بس قایمکی سر از مزارع ذرت و ….درآورده و آنها را زیر و رو میسازند!!!

پارک ناکورو

وقتی وارد پارک ناکورو میشویم انگار کسی جز ما آنجا نیست.حیوانات دور و بر ما وول میخورند.ماشینها فقط باید از جاده  اسفالته عبور کنند.برخلاف تانزانیا اینجا ماشینهای سواری هم حق عبور دارند یعنی میتوانید با اتومبیل شخصی وارد پارک شوید فقط باید یادتان باشد که قوانین عبور و مرور پارک را رعایت کنید مهمترین این قوانین “حق تقدم حیوانات” است.همیشه در هر جای پارک حق عبور آنها مقدم بر حق عبور ما است. اگر گله ای حیوان وحشی تصمیم بگیرند که وسط جاده را قرق کنند شما چاره ای ندارید جز اینکه صبر پیشه کنید یا دور زده از راه دیگری بگذرید!!!

شیرهای ناکورا معروفند در جهان.نه از این جهت که قیافه متفاوتی دارند بلکه از این جهت که روی درختها میخوابند همان تصاویر مستندی که گاهی در فیلمها میبینی. فقط مال این منطقه است.لای یکی از بیشه ها نزدیک ون یکهو سروکله یک شیر ماده پیدا میشود نزدیک _نزدیک انقدر که بوی عرق تن آن به مشام میرسد. شیر ماده افتان و خیزان راه میرود.راهنما میگوید حال خوشی ندارد و بیمار است.شاید زخم خورده گرسنه و خونین!!!

شیر از کنار ما به آرامی میگذرد و ما پشت سر او آرام و بیصدا حرکت میکنیم.شیر به کنار برکه آبی میرسد.ما هم خود را نزدیک برکه میکنیم.شیر زخمی از زیادی عفونت بدن تب کرده و تشنه است.چند دقیقه ای آب مبنوشد. بوی تعفنی بسیار شدید ما را متوجه جنازه گندیده یک بوفالو میکند.پرنده هایی که روی بدن بوفالو سرگرم خوردن کرمها و حشراتند با دیدن سلطان همه با هم خبردار می ایستند راست میگویم تا حالا همچنین ابهتی ندیده بودم.ابهت شیری پیر و زخمی اما مغرور و سرفراز…

شیر بسیار گرسنه است.نگاه خسته و بدن نحیفش این را میگوید.وقتی آب خوردنش تمام میشود به سختی برمیگردد تا از کنار جنازه متعفن و بادکرده بوفالو عبور کند. پرنده ها سکوت کرده و به احترام سلطان پیر ایستاده اند.شیر با وجود گرسنگی نزدیک جسد هم نمیشود.او مغرورتر از این است که دهان به گندیدگی یک جنازه ببرد! او گوشت تازه میخواهد حتی اگر ناتوانی اجازه شکار به او ندهد مرگ با افتخار به از زندگی سگی است!!!!!!

 

وقتی به کنار ون میرسد انگار توانش تمام میشود.درست کنار شیشه سمت من روی زمین دراز میکشد.از زخمهای تنش خون و چرک بیرون میریزد.راهنما جای شاخ بوفالو  را نشان میدهد.شیر به من نگاه میکند باورش سخت است اما درست در چشمهایم خیره میشود و انگار کمک میطلبد دلمان آتش میگیرد از راهنما میخواهیم کاری انجام دهد راهنما میگوید:اینجا کسی در چرخه طبیعت حق دخالت ندارد.این شیر محکوم به نابودی است.اگر جان او را نجات داده و او را دوباره به محل برگردانیم دستی در زنجیره حیات برده این و این کار بشر طبیعت را ویران میکند….

وقتی چشمهای اشک بار مرا میبیند میگوید:بی سیم میزنیم میایند او را میبرند خوب میکنند و سپس از آن به بعد جایش خانه سالمندان و یتیمان است…. پارکی آن سوی نایروبی که برای نگهداری از توله های بی سرپرست و شیرهای بیمار و ضعیف است اما طبیعت او را از اینجا بیرون کرده ما حق نداریم به اصرار او را در اینجا نگه داریم!!!

و این بوفالوهای وحشی که یکی از پرخاشجو ترین ارپایان آفریقا هستند. اصلا انگار مادر زاد اعصاب ندارند.وقتی یکهو وسط جاده شما را میبینند و تصمیم میگیرند با چشمهای قرمز و وحشی به سوی شما خرناس کشیده و زهره ترکتان کنند. راننده میگوید اینها سرخوشی بر نمیدازند.اگر تصمیم به حمله بگیرند میتوانند با هیکلهای گنده بکشان ون را چپه کنند و ما هیچ کاری نمیتوانیم بکنیم.اگر بوق بزنیم عصبی تر میشوند تنها باید کنار جاده انقدر بایستیم تا بوفالوی لات!!! عصبیتش فروکش کند و راه باز کند تا ما عبور کنیم…آدم یاد نفس کش های چاقو کش تتهران قدیم میفتد همانها که راه بر مردم میبستند و تیزی بر سروروی آنها میکشیدند لات و لوتهای چاله میدان!!!

آقا اینجا خود غرب وحشی است انگار!!! به آبشاری گل آلود رسیده ایم.زیر تن سنگین و قهوه ای خروش آب جسد تازه یک گوره خر وحشی افتاده است.راهنما میگوید تازه مرده هنوز لاش خورها متوجه حضورش نشده اند.صبح که آمده از بالای آبشار آب بنوشد پایش در گل و لای لغزیده و چند متر به پایین سقوط کرده و مرده…. هنوز باد نکرده و بو نگرفته…..عجب روز تراژیکی داریم امروز

بین اینهمه اتفاق زیبایی دیدن این خانواده لنگ دراز زرافه های جوارب به پا حال خوبی به ما مدیهد پدر  مادر و دخترها  پسرها سرخوش از این سوی جاده به آن سو ب ا گامهای بلندشان تاخت برمیدارند و سهم ما را از شادی خود با نگاه های آرامشان میدهند…. می ایستیم در میانه جاده تا از میان آن گام به گام رد شوند . ناز نگاهشان را خریداریم

دریاچه ناکورو

این پارک ملی در اصل Lake Nakuru National Park. نامیده میشود به خاطر وجود دریاچه زیبا و وسیع ناکورو.دریاچه در قلب کنیا است با ۴۵ کیلومتر مربع وسعت یکی از زیستگاه های مهم پرنده های مهاجر به شمار میاید.حفاظت از این پرنده ها قانون نوشته شده دریاچه است.قانونی سفت و سخت که اجازه نزدیکی به حریم دریاچه را به گردشگران نمیدهد و چه خوب که نمیدهد تا دریاچه پاک به دور از هر آلودگی بشری اینگونه تمام طول سال خانه پرندگان میشود.

دریاچه ناکورو به فلامینگوهایش در جهان شهر است.نقاط صورتی که سطح استیلی اب را پر کرده اند.البته در این فصل تعداد زیادی از آنها مهاجرت کرده اند اما در فصلهای دیگر سطح آبی دریاچه با لکه های فلامینگو صورتی یکدست میشود.همان تصاویر معروفی که در بیشتر برنامه های مستند حیلت وحش کنیا دیده میشود. از فاصله دور میشود آشیانه های فلامینگوهای مهاجر را دید و حتی با دوربین جوجه های از تخم در آمده آنها نیز قابل دیدن است.در سکوت اطراف دریاچه فقط صدای جیغ آنهاست که شنیده میشود….

نهار را در لوج دریاچه میخوریم.لوجی باصفا نزدیک قلمروی بابونها و نزدیک علفزار …در هوای آزاد نهارمان را که به صورت بوفه است خورده و بعد از استراحتی یک ساعته راه آمده را برمیگردیم…

وقتی تصمیم به برگشتن میگیرروز تراژیک ما با دیدن لحظه های رومانتیک این دو شیر نر و ماده جوان که زیر سایه درختان در تیغ تیز آفتاب علفزار دراز کشیده و سرگرم ناز و نوازش همند حال و هوایی دیگر میگیرد.راهنما به ما گفته بود که بعد از ظهر و با گرمای آفتاب اگر میخواهیم شیرها را پیدا کنیم زیر سایه ها دنبال آنها بگردیم. کار راحتی هم نیست چون رنگ تن آنها شبیه علفزار ماوایشان هست در همین حال و احوال بود که این دو شیر جوان و قوی بنیه را نگاهمان شکار کرد و شکار دوربینهایمان شدند دلمان نمیامد از کنار بدنهای جوان و سرزنده و نگاه های معصوم آنها دور شویم.راهنما میگفت ششکمهایشان سیر است وحال خوبی دارند…..

دیگر عصر شده که راهی نایروبی هستیم.در میانه های راه جایی بین جاده تابلوی موزه سایت ماقبل تاریخ Kariandus را میبینیم.راهنما ترمزی زده و برایمان شرح میدهد که اینجا میتوانیم فسیل و اسکلت انسانهای اولیه را ببینیم.هیجان زده میشویم.. قبلا شنیده بودم که اسکلت انسانهای اولیه از آفریقا به دست آمده است و تئوری میگوید که انسانهای اولیه سیاه پوست بوده اند و سپس به مروز به نقاط دیگر جهان مهاجرت کرده اند…سایت روی جایی ساخته شده که فسیلهای محل زندگی آنها، ابزارهای سنگی آنها و اولین نشانه های حضور انسان را به طور کاملا اتفاقی یافته اند…

راستش را بگویم یک دروغی گفتیم و در ان ماندیم::: گفتیم ما دانشجوهای ایرانی هستیم که برای بازدید آمده ایم باستان شناس آنجا حرفمان را باور کرد و ما را برد تا از نزدیک خود سایت و نه تنها موزه آن را ببینیم…جایی که رد فسیلها هنوز برجاست…

قدمت این مکان پیش از تاریخ به ۷۰۰۰۰۰ سال تا یک میلیون سال قبل برمیگردد(وااااای) و در آن از جمجمه انسانهای “هومو هابیلیس ” تا “خومو اراکتوس” و “هومو ساپین” پیدا شده است و همه در زیر میزهای شیشه ای قابل دیدن…. خیلی خیلی دیدن جمجمه این پدرجدهای انسان امروزی هیجان انگیز است…

تمام این محوطه اولین بار سال ۱۹۲۸ کشف شد.و به مرور باستانشناسان متوجه حضور اجساد فسیل شده انسانهایی شدند که احتمالا در یک فرار گرفتار آتشفشان شده بودند و بعدها به مرور لایه های بعدی و نسلهای دیگر و…..هزاره ها زندگی غارنشینی….

در همان نزدیکی سوراخهایی هم بر دامنه کوه دیده میشد  که باستان شناس برایمان توضیح داد این غارها محلهای سکونت این انسانهای اولیه بوده اند…ابزارهای سنگی به دست آمده از آنها در نوع خود جالب توجه است.تیشه هایی که با زدن بر سنگ نوک آن را تیز میکردند تا به شکار بروند….

اگر میخواهید از موزه اطلاعات بیشتری بدانید به سایت آن مراجعه نمایید.

بالاخره بعد از ساعتی گشت و گزار در محوطه باستانی سایت به سمت نایروبی راه افتادیم.هوا رو به غروب میرفت و رگبار آغاز میشد…

امیدواریم از مطالعه این مطلب در سایت سفرنامه لذت برده باشید و نظر خود را در خصوص این مطلب بیان فرمایید.

باتشکر

۹۳/۱/۸

منبع : وبلاگ بیا تا برویم