بمپور از معروفترین قلعه های سیستان و بلو چستان و ایران محسوب می شود که در شمال شهر بمپور از توابع ایرانشهر بر فراز تپه ای مصنوعی ساخته شده است.

بمپور ناحیه ای جلگه ای است که ۵۱۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و ارتفاعاتی در حدود ۱۷۰۰ متر، زمــــینهای جنوبی آن را پوشانده است. آب و هوای آن به طور کلی گرم و نسبتا مرطوب است که از مراکز عمده صادرات خـــــرما، تره بار و غلات محسوب میشود.

در برخی از افسانه های محلی بمپور را مربوط به بهمن (پسر اسفندیار) میدانند که اول بهمن پور بوده و به مرور زمان به بمپور تبدیل گشته است و همچنین بر طبق اظهار نظر بسیاری از فضلای ایران و به استناد کتب تاریخی در قدیم الایام این محل را بن پهل مینامیده اند که به معنی شهر آخر است و با بررسی آثار مکتوب گذشتگان نام باستانی این محل بن پهل بوده که با گذشت زمان به بن فهل، بن فول، بنفور، بنپور، و به بم پور (Bompour) تغییر نام پیدا کرده است که امروزه فارسی زبانان به اشتباه آن را بمپور (bam pour) میخوانند.

قلعه بمپور از قله های نظامی کشور است که در ۲۲ کیلومتری غرب ایرانشهر و کیلومتری شمال شهر بمپور قرار دارد. قلعه بمپور بر فراز تپه ای به ارتفاع ۸۰ متر واقع شده و به خاطر این موقعیت در مقابل هجوم دشمنان می توانست به خوبی مقاومت کند. این قلعه با قلعه دختر کرمان و قله بم شباهت دارد و مورخان تاریخ اولیه ساخت آن را به دوره ساسانیان نسبت می دهند.

بمپور در طول تاریخ بارها مورد حمله و قرار گرفته که آسیب های زیادی به آن وارد شده ولی با این وجود بمپور همچنان صلابتش را در بمپور به رخ می کشد.

بمپور به صورت دو تکه ساخته شده است و از لحاظ ارتفاع این دو بخش با یکدیگر یکسان نیستند. مصالح بکار رفته در ساخت این مکان خشت خام و گل رس می باشد. صحن پایین در ورودی دیواره شرقی این مکان قرار گرفته و چندین برج نیز آن را احاطه کرده اند. اصطبل اسب ها و یک راه زیر زمینی برای فرار از محاصره به هنگام تسخیر احتمالی این مکان نیز وجود داشته است. قسمت فوقانی قلعه، محل ارگ و حاکم نشین بوده است. ارتفاع تپه از صحن پایین بیشتر بوده به طوری که نفوذ به داخل ارگ برای مهاجمان به علت بلندی و شیب تند تپه، کار دشواری بوده است.

در داخل این مکان یک ردیف از اتاق های چسبیده به دیوار قلعه برای امور مختلف در نظر گرفته شده اند. یک حلقه چاه عمیق نیز در درون قلعه وجود دارد که همچنان پس از گذشت چندین سال هنوز پر نشده است. در گذشته در داخل چاه یک محوطه سنگفرش بوده که دارای سوراخی برای عبور نیروهای قلعه در هنگام محاصره قلعه توسط دشمنان به خارج بوده است. قلعه بمپور علاوه بر برخورداری از موقعیت استراتژیک، تنها حدود ۲ کیلومتر با رودخانه بمپور فاصله دارد که این امر موقعیت جالب توجهی به آن بخشیده است.

بمپور در گذشته، استوارترین پناهگاه به شمار می آمده و زمانی بسیار طولانی مرکز حکومت کرمان و بلوچستان بوده است. بنابر پژوهش های باستان شناسان، قدمت این مکان به دوره های ساسانی و اشکانی بازمیگردد، اگرچه مردم بلوچستان بر این باورند که این مکان توسط نادر شاه افشار ساخته شده و با وجود این که نادرشاه اجازه ساخت این مکان را در منطقه بمپور به نصیرخان براهویی داد، اما بنای قلعه بمپور بسیار کهن تر از آن است. در سال ۱۹۶۰میلادی خانم بئاتریس دیرینه شناس انگلیسی بخشی از سراشیبی تپه زیر قلعه بمپور را مورد کاوش قرار داد و آثاری از دوران آغازین تاریخ به دست آورد.

منبع سایت ایرانگردی