قلعه تاریخی بیرجند

بیرجند از شهرهای تاریخی و مرکزخراسان جنوبی در شرق کشوراست که آغاز گسترش و شکوفایش به دوره صفویه برمی گردد. در این دوره بنا های تاریخی زیادی در این شهر ساخته شدند که قلعه بیرجند و باغ و عمارت اکبریه از شاخص ترین این بناهاست. در این مطلب به معرفی قلعه تاریخی بیرجند می پردازیم.

قلعه بیرجند که با نام های قلعه ته ده و قلعه پایین شهر نیز شناخته می شود، از آثار دوره ی صفویه است. این قلعه بر فراز تپه ای بلند در شمال غرب بیرجند و در مرکز بافت قدیم شهر، با برج و بارویی مرتفع ساخته شده است. این قلعه هسته ی اولیه شهر بیرجند محسوب می شود.
وسعت قلعه بیرجند ۳۰۰۰ مترمربع است. مصالح به کار رفته در ساخت قلعه از خشت، گل و چینه است. قله دارای دو در ورودی است که در یک در ضلع شمالى و در دیگر در ضلع غربی قلعه است.

برج هایی دو طبقه که استوانه ای شکل هستند در چهار طرف بنای قلعه قرار دارند. از ۷ برج اولیه قلعه، ۶ تا برج سر پا است و یک برج از بین رفته است. در داخل این برج ها روزنه هایی برای دیدبانی و تیراندازی تهیه شده.

قلعه بیرجند یک قلعه کوهستانی است که کاربردی نظامی داشته. هدف از ساخت این قلعه نگهبانی و حفاظت از شهر بوده، در دوره ی صفویه و قاجار مردم شهر بیرجند برای در امان ماندن از حملات ترکمن ها و ازبک ها به این قلعه پناه می بردند.

انبار هایی برای دخیره آب و آذوقه در قلعه ساخته شده بود تا در موقع اضطراری از آن استفاده شود. راه روهایی زیرزمینی این قلعه را به ارگ بهارستان، ارگ کلاه فرنگی، قنات قصبه و خانه افراد مهم حکومتی وصل می کرد.

قلعه بیرجند در زمان قاجار مورد بازسازی و استفاده قرار گرفته بود، در سال ۱۳۷۸ نیز توسط شهرداری بیرجند مرمت شد. در حال حاضر مجموعه تفریحی – توریستی قلعه پذیرایی بازدیدکنندگان می باشد.

برای دیدن این قلعه پس از آنکه به بافت قدیم شهر بیرجند رفتید، به میدان امام حسین (ع) بروید، در شمال این میدان قلعه تاریخی بیرجند برفراز تپه ای بلند خودنمایی میکند.

توسط ابی در فروردین ۱۶, ۱۳۹۶

سایت ایرانگردی