کاشان گردی

در این مطلب مسافر مجازی تور کاشان شده ایم،  هزاران سال است که کاشان، محل زندگی انسان ها و اقوام گوناگون بوده و تمدنی کهن را در خود جای داده است. قدمت تاریخی منطقه کاشان مربوط به یکی از کهن ترین مراکز استقرار بشر در فلات مرکزی ایران موسوم به سیلک (siahk) است. مردمان هفت هزار سال پیش در این قسمت که در دو کیلومتری جنوب غربی کاشان قرار دارد، تمدنی را بنیان نهادند که آبادانی کنونی منطقه کاشان می تواند ادامه همان تمدن باشد، هرچند که آنچه امروزه به عنوان کاشان مطرح می باشد، هویتی کاملا اسلامی دارد. کاشان به لحاظ آب و هوایی متنوع و در اکثر فصول و ایام سال برای سفر مناسب می باشد. نواحی شمال و شرق کاشان را دشت کویر احاطه کرده، ولی وجود آبادی ها و شهرهایی نظیر قمصر، نیاسر، برزک، اردهال، جوشقان، کله، ارمک، رهق، ازناوه، استرک و… دهها آبادی خوش و آب و هوا دیگر در دامنه ها و ارتفاعات کرکس، مناظر زیبای طبیعی و آب و هوای ییلاقی و کوهستانی در انتظار مسافران و میهمانان شهر تاریخی کاشان است. کاشان از شهرهای شمالی استان اصفهان بوده و دارای ۴ بخش، ۵ شهر و ۹ دهستان می باشد. همچنین فاصله ی آن تا تهران ۲۲۸ کیلومتر، تا قم ۹۵ کیلومتر و تا اصفهان ۲۰۲ کیلومتر می باشد. برای سفر به جاذبه های گردشگری کاشان، دیدنی های کاشان و جاهای دیدنی کاشان با همگردی در سفر مجازی و تور کاشان همراه باشید.

تپه های باستانی سیلک (هفت هزار سال قدمت)

این تپه ها در ۳ کیلومتری جنوب غربی کاشان قرار دارد که بنابر تحقیقات باستان شناسی یکی از نخستین مراکز تمدن و اسکان بشر ما قبل از تاریخ شناخته شده است. سیلک در حال حاضر مشتمل بر یک تپه ی شمالی و یک تپه ی جنوبی است که به فاصله ۵۰۰ متر از یکدیگر قرار دارند و در جلوی آن ها گورستان هایی از انسان های ما قبل تاریخ وجود دارد. باتوجه به بررسی های علمی پروفسور گریشمن در سال ۱۳۱۱ شمسی (۱۹۳۳) میلادی قدمت این تپه ها به هزاره پنجم تا اول قبل از میلادی می رسد و آثاری از اشیاء باقی مانده آن در موزه های لوور فرانسه، ملی ایران و باغ فین موجود می باشد. بنابراین در تور کاشان، بازدید این مکان را به هیچ عنوان از دست ندهید.

باغ فین

باغ فین یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری کاشان، دیدنی های کاشان و جاهای دیدنی کاشان محسوب می شود که مسافران تور کاشان بازدید آن را به هیچ عنوان از دست نمی دهند. این باغ در جنوب کاشان و در مجاورت چشمه سلیمانیه به مساحت ۲۳۷۰۰ مترمربع قرار دارد و شامل مجموعه های ذیل می باشد: سردر و برج و بارو، شترگلوی صفوی، شترگلوی قاجاری، حمام کوچک، حمام سلطنتی، بنای خلوت کریم خانی، اتاق شاه نشین و موزه. در اثر زلزله سال ۹۸۲ هجری قمری باغ به کلی ویران شد و باغ فعلی به دستور شاه عباس صفوی در حدود سال ۱۰۰۰ هجری قمری بنا گردید که این باغ نیز بر اثر حوادث مختلف از جمله زلزله (۱۱۹۲ هجری قمری) و حمله افاغنه چندین دفعه باغ تخریب شد ولی دوباره بازسازی گردید. از جمله وقایع سیاسی و تاریخی مهم که در باغ فین کاشان رخ داده: تاجگذاری شاه اسماعیل و شاه عباس دوم و قتل امیرکبیر می باشد.

خانه بروجردی

این خانه در محله قدیمی سلطان امیراحمد قرار دارد که در حوالی سال ۱۲۷۵ هجری قمری در دوره قاجاریه توسط استاد علی مریم یکی از معماران معروف کاشان ساخته شده است. این خانه توسط شخصی به نام سیدحسن نطنزی یکی از بازرگانان معروف کاشان بنا نهاده است که به واسطه ی مراوده تجاری که این شخص با بروجرد داشته است به خانه بروجردی معروف گردیده است. مساحت این بنا حدود ۳۰۰۰ مترمربع و شامل دو حیاط اندرونی و بیرونی است. نقاشی های این بنا در شیوه های متنوع و با رنگ و روغن و آبرنگ و زیر نظر هنرمند نامدار نقاشی ایران مرحوم میرزا محمدخان غفاری ملقب به کمال الملک طراحی و اجرا گردیده است. در بام تالار نیز نورگیرها و بادگیرهای فوق العاده جالب خودنمایی می کند که از نظر طرح و اجرا در زمره آثار بدیع معماری سنتی ایران است. بازدید از این مکان در برنامه تور کاشان تمامی آژانس ها وجود دارد.

خانه طباطبایی

خانه طباطبایی یکی از شگفت انگیزترین جاذبه های گردشگری کاشان، دیدنی های کاشان و جاهای دیدنی کاشان می باشد که حتما در برنامه های تور کاشان قرار دارد. این خانه در جوار بقعه مبارکه امامزاده سلطان امیراحمد قرار دارد و به خاطر اینکه سنگ بنای این خانه را شخصی به نام حاج سیدجعفر طباطبایی بنا نهاده است به خانه طباطبایی مرسوم و مشهور گردیده است. این خانه در زمینی به مساحت ۴۷۳۰ مترمربع و در حدود سال ۱۲۵۰ هجری قمری با مهارت و هنرمندی معمار معروف کاشانی استاد علی مریم احداث گردیده است. مبنای این خانه شامل ۵ درب ورودی و چهار حیاط می باشد. قسمت اندرونی خانه شمال اتاق پنج دری ساده و سرداب بزرگ با مشخصات منحصربه فرد بادگیر، سقف ضربی، نوع مصالح به کار رفته و دوجداره بودن بدنه و دو حیاط می باشد. قسمت بیرونی شامل تالار بزرگ (اتاق شاه نشین) در مرکز با نورگیرها و پنجره های مشبک و دو جداره که عمودی باز و بسته می شود به همراه یک حیاط اصلی و یک حیاط که متعلق به خدمه بوده است. بنابراین بازدید این خانه را در تور کاشان از دست ندهید.

خانه عباسیان

این مجموعه در سال ۱۲۴۵ هجری قمری در محله سلطان امیراحمد ساخته شده است. مجموعه عباسیان بنابر نظر کارشناسان معماری جزء برجسته ترین آثار معماری اسلامی و یکی از نامزدهای دریافت جایزه بهترین بناهای مسکونی اسلامی است. معمار این خانه مشخص نیست. این مجموعه به مساحت حدود ۵۰۰۰ مترمربع شامل ۵ حیاط است که معماری آن به صورت گودال باغچه و یکی از حیاط های آن به صورت دو طبقه با حیاط مسقف ساخته شده است. خانه های عباسیان به لحاظ معماری، دارای طرحی بسیار قوی و غنی و از نظر تزیینات گچ بری و نقاشی و کاربری تزیینات معماری اسلامی نظیر: رسمی بندی، یزدی بندی، کاربندی، قطار بندی، مقرنس و مشبک در اوج زیبایی و ظرافت است. این خانه در تاریخ ۱۳۷۷ جز آثار ملی به ثبت رسید. خانه عباسیان از خانه های زیبا و از دیدنی ترین جاذبه های گردشگری کاشان، دیدنی های کاشان و جاهای دیدنی کاشان می باشد که هیچ مسافری در سفر به کاشان و یا همراهی با تور کاشان، بازدیدش را از دست نمی دهد.
نشانی: خیابان علوی

خانه عامریها

این خانه در محله سلطان امیراحمد واقع شده است و بزرگ ترین خانه تاریخی کاشان به شمار می رود. قدمت اولیه این خانه به زمان زندیه برمی گردد که حیاط های اصلی اندرونی و بیرونی در همان زمان ساخته شده است. سپس در زمان قاجاریه توسط حسام السلطنه حیاط هایی به این خانه اضافه گردیده است. این خانه شامل ۷ حیاط و حدودا ۸۵ اتاق می باشد که ۵ حیاط آن مرمت گردید و قابل بازدید می باشد و در تمام حیاط های این خانه سیستم معماری آن به صورت گودال باغچه می باشد و در تمام حیاط های این خانه سیستم حوضخانه و گردش جریان آب طراحی گردیده است که در تابستان استفاده می شده است. طراحی و معماری این خانه به دلیل داشتن مسیرهای زیرزمینی در نوع خود بی نظیر می باشد. مساحت این خانه حدودا ۷۰۰۰ مترمربع می باشد.

حمام سلطان امیراحمد

این حمام در محله سلطان امیراحمد واقع شده است و قدمت آن را به دوران صفوی نسبت می دهند که بعد از زلزله ۱۱۹۲ هجری قمری حمام اولیه تخریب و حمام فعلی در زمان قاجاریه سال ۱۲۹۲ هجری قمری بر روی بازمانده های حمام قبلی بنا گردید. این حمام زیبا شامل قسمت هایی از قبیل: ورودی، سربینه، خزینه، گرمخانه و محل نظافت می باشد. همچنین کانال هایی جهت تعویض آب خزینه ها و حوضچه ها در کف حمام وجود دارد. دیوارهای حمام در تاریخ ۱۳۵۵ در فهرست آثار تاریخی کشور به ثبت رسیده است.

برج و باروی شهر- قلعه جلالی

در کنار مرکز بافت تاریخی کاشان دیوارهای بلند کاهگلی وجود دارد که از بقایای حصار معروف عهد سلجوقی است. این برج و بارو در اواسط قرن پنجم هجری قمری به همت یکی از رجال نامدار دولت سلجوقی به نام خواجه مجدالدین ابوالقاسم کاشانی ساخته شده و اسناد تاریخی نشان می دهد که دژ مستحکم چندین بار اهالی کاشان را از دست حملات سخت دشمنان و قتل عام های وحشیانه نجات داده است. در کنار این دیوار قلعه ای به نام قلعه جلالی وجود دارد که به دستور جلال الدین ملکشاه (سال ۴۶۵ هجری قمری) ساخته شده است. این بنای عظیم خشتی مدتی ارگ و مرکز حکومتی کاشان بوده است. در داخل و خارج قلعه دو بنای گنبدی شکل موسوم به یخچال وجود دارد که با نگهداری یخ های زمستانی در این یخچال ها جواب گوی احتیاجات اهالی در تابستان های گرم کویر بوده است. این بناها در تاریخ های ۱۳۵۰ و ۱۳۵۵ به ثبت آثار ملی رسید.

مسجد آقا بزرگ

مسجد آقا بزرگ یکی از معروف ترین جاذبه های گردشگری کاشان، دیدنی های کاشان و جاهای دیدنی کاشان می باشد. این بنا در دوران قاجاریه با سرمایه شخصی به نام حاج محمدتقی خانبان طی سال های ۱۲۵۰ تا ۱۲۶۰ هجری قمری جهت برپایی نماز جماعت و برگزاری مجالس درس و بحث داماد خود ملامهدی نراقی (برادر ملااحمد نراقی) ملقب به آقابزرگ بنا شد و لذا به این نام معروف شده است. معمار این بنا شخصی به نام استاد حاج شعبان بوده است. تمامی بنا از جمله گنبد مدرسه که جز بزرگ ترین گنبدهای آجری است، با آجر ساخته شده و تزیینات به کار رفته در این بنای عظیم عبارت است از کاشیکاری، آجرکاری، کتیبه های نفیس ترکیبی گچی و کاشی، مقرنس کاری، خطاطی ثلث، نستعلیق و نقاشی که توسط استاد محمد ابراهیم و استاد محمدحسین و بسمله های طغری توسط استاد سید صادق کاشانی صورت گرفته است. این بنا در تاریخ ۱۳۳۰ به ثبت آثار ملی رسید.

مجموعه تاریخی بازار

یکی از مهم ترین آثار تاریخی و دیدنی کاشان مجموعه بازار است. قدمت این بازار را مربوط به دوران سلجوقی می دانند اما دوران رواج بازار مربوط به زمان صفویه و به خصوص دوران شاه عباس اول است به همین علت اکثر سیاحان و جهانگردانی که در زمان صفویه و قاجاریه به ایران آمده و از کاشان هم بازدید کرده اند و عظمت و شکوه بازار کاشان را ستایش کرده اند. در مجموعه تاریخی بازار علاوه بر راسته بازارهای اصلی نظیر: مسگرها، زرگرها، کفاش ها، بزازها و بازارچه های میانچال، ملک، ضرابخانه و رنگرزها، مساجد، بقاع، کاروانسراها، تیمچه ها، حمام ها و آب انبارهای متعدد و مختلفی بالغ بر ۶۰ اثر تاریخی که هریک در دوره خاصی ساخته شده اند، وجود دارد. ضمنا مراکز مختلف فرش فروشی، صنایع دستی و سوغات کاشان در این بازار به چشم می خورد. این مجموعه به سال ۱۳۵۵ به ثبت آثار ملی رسید. این مجموعه از معروف ترین جاذبه های گردشگری کاشان، دیدنی های کاشان و جاهای دیدنی کاشان می باشد.

مدرسه و مسجد امام خمینی (سلطانی)

این مجموعه به دستور فتحعلی شاه قاجار در سال های ۱۲۲۱ تا ۱۲۲۹ هجری قمری در مجموعه بازار کاشان ساخته شده است. معمار این بنا شخصی به نام استاد محمدشفیع بوده است که این مدرسه را به سبک مدارس چهارباغ و صدر اصفهان بنا نموده است. این بنا شامل کتیبه های گچی و کاشی کاری های هفت رنگ به خصوص در محرابی که در زیر گنبد واقع گردیده و مقرنس های زیبای گچی در جبهه سردر و گنبد می باشد و همچنین وسعت فضا و طراحی دلنشین آن صفا و عظمت خاصی را به بنا بخشیده است. فضای صحن مدرسه را درختان کاج پوشانیده است. در میان صحن، آبنمای بزرگ مدرسه به خوبی خودنمایی می کند. در اطراف صحن غالب بر ۵۰ حجره جهت سکونت طلاب ساخته شده است. این بنا در تاریخ ۱۳۱۵ به ثبت آثارملی رسید.

تیمچه امین الدوله

این تیمچه در یکی از نقاط مرکزی بازار موسوم به میانچال قرار دارد که معماری آن مربوط به دوران قاجاریه است. این بنا به دستور یکی از رجال نامدار عصر قاجاریه به نام فرخ خان غفاری ملقب به امین الدوله و با معماری استاد علی مریم در اواخر قرن سیزدهم هجری در سال (۱۲۸۵ هجری قمری) ساخته شده است که این بنای با عظمت در ۳ طبقه و با طول و عرض زیاد بنا گردیده و ارتفاع گنبد و نوع معماری آن چشم هر ببینده ای را به خود جلب می کند. طبقات زیرزمینی به صورت انباری، طبقات همکف، حجره و طبقات بالایی هم مورد استفاده نقاشان قالی قرار می گرفته است. همه ساله در ایام سوگواری حضرت اباعبدالله حسین (ع) این تیمچه میعادگاه هیات مذهبی عزاداران کاشان می باشد. این اثر تاریخی در سال ۱۳۵۳ جز آثار ملی کشور به ثبت رسید. بنابراین در تور کاشان و یا سفر تکی به این شهر برای خرید سوغات، سری به این بازار هم بزنید.

کارگاه سنتی

این کارگاه در خیابان ملافتح اله جنب دیوار یک هزارساله دوران سلجوقیان واقع شده است. در حال حاضر دستگاه های صنایع دستی از جمله مخمل بافی، زری بافی، سفال گری و معرق چوب در این مرکز راه اندازی و مشغول فعالیت می باشد. امید است با اجرای طرح توسعه مرکز هنرهای دستی کاشان، دیگر هنرهای سنتی به ویژه کاشی سازی که از سابقه و قدمت بسیار برخوردار است در مجموعه مرکز هنرهای سنتی راه اندازی گردد.

شاهزاده ابراهیم

شاهزاده ابراهیم یکی از جاذبه های گردشگری کاشان، دیدنی های کاشان و جاهای دیدنی کاشان می باشد. این بقعه در محور امیرکبیر نزدیک باغ فین واقع شده است. بنای اولیه این بقعه در نیمه قرن ۱۳ هجری قمری به همت یکی از اهالی فین به نام خاله بیگم احداث گردید. نقاشی های نفیس این بقعه اثر عبدالرحیم ضرابی کاشانی می باشد. بقعه مذکور از نظر کاشی کاری، آیینه کاری و نقاشی بسیار زیبا و دیدنی است. در تور کاشان بازدید از این جاذبه مذهبی را هم فراموش نکنید.

چشمه سلیمانیه

این چشمه منسوب به حضرت سلیمان پیامبر (ص) می باشد که در پشت قسمت غربی باغ فین واقع است و عامل تشکیل و تداوم و حیات باغ فین به واسطه این چشمه است که در تور کاشان و همزمان با بازدید از حمام فین باید از آن نیز عکاسی کرد. در کنار چشمه ساختمانی بنا گردیده که قسمت شرقی آن در زمان شاه سلیمان صفوی و قسمت غربی آن در سال ۱۳۲۹ شمسی توسط بازرگانان کاشانی با الهام از معماری دوره ساسانی ساخته شده است. هنر منحصر به فرد جریان سازی آب چشمه را در باغ فین نباید فراموش کنیم. به طوری که به این منظور از اختلاف سطح و شیب  زمین باغ جهت فوران آب در شترگلوها و فواره ها با ظرافت خاصی طراحی شده است و همچنین با پله پله کردن، سرعت بخشیدن و پرسر و صدا کردن جریان آب، هنرنمایی خوبی در این زمینه صورت گرفته است. این چشمه یکی از معروف ترین جاذبه های گردشگری کاشان، دیدنی های کاشان و جاهای دیدنی کاشان به شمار می آید. بنابراین بازدید آن را در تور کاشان از دست ندهید.

مسجد جامع

این بنا مربوط به قرن های اولیه اسلامی است که از دیگر بناهای تاریخی کاشان دارای قدمت بیشتری است. این بنا دارای مناره آجری زیبایی است که دارای کتیبه ی آجری و به خط کوفی و دارای تاریخ ۴۶۶ هجری قمری است که نشان دهنده ی اهمیت و اعتبار مسجد در دوره سلجوقیان می باشد. در لایه برداری های اخیر از گچ بری های محراب عصر سلجوقی، آثار و تزییناتی متعلق به دوره آل بویه کشف و شناسایی شده است. در شبستان تابستانی این بنا که در زیر شبستان زمستانی قرار دارد، طرح های بسیار زیبای کاشی کاری دیده می شود و در کف این شبستان آثاری از کوره های پخت ظروف چینی توسط کارشناسان سازمان میراث فرهنگی کشف گردیده است. این بنا دارای گنبدی آجری است که پس از زلزله معروف سال ۱۱۹۲ هجری قمری که مسجد آسیب فراوان دید به وسیله ی عبدالرزاق خان کاشی به صورت اساسی تعمیر گردیده است و این موضوع در کتیبه خط ثلث در زیر گنبد مسجد به سال ۱۲۰۷ مشخص گردیده است. بنابراین بازدید از آن را در تور کاشان و سفر به کاشان از دست ندهید.

ابیانه

این روستای کاهگلی ارغوانی که در ۴۰ کیلومتری مرکز شهرستان نطنز و از توابع آن است، ضمن آن که یکی از خوش آب و هواترین روستاهای اطراف و نزدیک منطقه کاشان است و یکی از اصلی ترین برنامه های تور کاشان. ابیانه یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری کاشان، دیدنی های کاشان، جاهای دیدنی کاشان هم محسوب می شود، هرچند که متعلق به شهرستان نطنز است. ابیانه جزو روستاهای ایران و جز کهن ترین آن ها از حیث معماری سنتی می باشد که آثاری از دوره هخامنشیان تا قاجاریه در این منطقه دیده می شود. بافت فشرده روستا، کوچه های پیچ در پیچ، ساباتهای (راهروهای روپوشیده) زیبا و سایه روشن های دلپذیر ناشی از آن ها، مسجد جامع و پنجره های مشبک و زیبای آن (با تاریخ ساخت ۷۶۶ هجری قمری)، آتشکده هاریاک و حفظ آداب و رسوم زندگانی به خصوص طرز لباس پوشیدن سنتی مردم روستا مورد توجه و همگی حکایت از تاریخی کهن و فرهنگی غنی و اصیل دارد. این اثر در سال ۱۳۵۴ جز آثار ملی به ثبت رسید.

مشهد اردهال

این منطقه علاوه بر اینکه از آثار تاریخی و هنری کاشان و از زیباترین جاذبه های گردشگری کاشان، دیدنی های کاشان، جاهای دیدنی کاشان محسوب می گردد به لحاظ اینکه مدفن یکی از امامزادگان معتبر یعنی امامزاده سلطان علی بن محمد بن باقر می باشد، از اهمیت مذهبی خاصی برخوردار می باشد. بنابراین بازدید آن را در تور کاشان نباید از دست داد. هر ساله در سال روز شهادت آن امامزاده در مراسم معروف سنتی، مذهبی قالیشویان در دومین جمعه مهرماه علاقه مندان از سراسر کشور جهت بازدید از این مراسم به این محل می آیند. بنای اولیه این بقعه متعلق به دوران سلجوقیان است که صحن و بقعه و بارگاه آن توسط خواجه مجدالدین ابوالقاسم کاشانی احداث شده و در قرون یازدهم و دوازدهم در زمان شاه طهماسب صفوی تعمیر و قسمت هایی به آن اضافه شده است و دارای ۳ صحن می باشد. ضمنا شاعر و نقاش معروف معاصر کاشانی سهراب سپهری در صحن شرقی این بقعه معروف به سردار مدفون است. این مکان در سال ۱۳۳۴ جز آثار ملی به ثبت رسید.

منبع:سایت همگردی