سفر به الیمستان

این بار رفتیم تا به “قله ی الیمستان” برسیم. ازتهران که بیرون زدیم از جاده هراز گذشتیم و رودهن، امامزاده هاشم، پلور، آب اسک، وانا و مسیر را ادامه دادیم تا جایی که تابلو زده بود (آمل ۳۵کیلومتر). بعد گذر از تونل های ۷، ۶ ، ۵… ۳، ۲، ۱ و حدود ۱۰۰متر جلوتر، کنار یک منبع آب زنگ زده بزرگ تابلوی امامزاده لهاش را که دیدیم دل به جاده فرعی باریک سپردیم به سمت امامزاده حسن لهاش. از پل بتونی به طرف دیگر رودخانه رفتیم و بعد ازطی حدود ۱۱کیلومتر راه پر پیچ و خم و گذر از روستای لهاش و مرغداری‌های اطراف بالاخره به روستای زیبای الیمستان رسیدیم. جایی در در دهستان چلاو از بخش مرکزی شهرستان آمل در مازندران. جمعیت آن براساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران ۹ نفر (۵ خانوار) است. آب مردمش هنوز از چشمه تأمین می شود و بیشتر ساکنانش زراعت و دامداری می کنند و محصول اصلی شان غلات، لبنیات و عسل است. عده ای هم مشغول شالبافی اند.

جنگلهای این روستا محل رویش گیاه ” الیما “ست که گویا نام الیمستان نیز از آن گرفته شده. الیما نوعی تره کوهی ست که محلی ها با آن غذاهای سنتی، آش و کوکوسبزی درست می کنند و بیشتر در اردیبهشت می روید.

برای رسیدن به قله ی حدود ۲۵۰۰متری الیمستان که ادامه مسیرش به منطقه “فیل بند” ختم می شود و برای کوهنوردان نامش آشناست ، مسیری در سمت راست ورودی جنگل وجود دارد به نام “قلاردن” که محلی ها بیشتر به آن تسلط دارند. از روستای الیمستان تا منطقه قلاردن چیزی حدود یک ساعت و نیم تا دو ساعت راه است. محلی ها در بهار از این منطقه ی بکر “گل گاوزبان” می چینند و گیاه دیگری به نام “زی زا”.

یک گاوسرا در قلاردن هست که اقامتگاهی است برای چوپانان محلی. حدود یک کیلومتری گاوسرا، مرتعی است به نام “سجمون” که گله دارها گله هایشان را از چشمه های آنجا سیراب می کنند. بهار و تابستان فصل رویش گل های خاک شیر است که حوالی آن جا می رویند و اطراف امامزاده لهاش.

اعمال بعضی دیدگاههای غیر کارشناساسی و غیر منصفانه، متأسفانه به دلیل حضور بی برنامه ی بعضی گردشگران و درگیری های پراکنده با بومیان منطقه، شکستن هنجارهای بومی، تولید زباله و… باعث موضع گیری محلی های این منطقه در مقابل گردشگران شده که گاهی مانع از ورود آن ها به روستا می شوند. در حال حاضر مسیری جایگزین برای صعود هست که در حقیقت باید روستا را دور زد تا به مسیر قبلی رسید و عملاً حدود یک ساعت و نیم طولانی تر از پیاده روی های قبل است.

راه دیگری که اغلب طبیعت گردها، الیمستان را به آن می شناسند راه چهار ساعته صعود تا قله امامزاده قاسم (ع) است با تنوع بیشتر پوشش گیاهی. مسیری پر از گل های پنج پر و زرد رنگ آلاله که بعد از حدود ۴۰ دقیقه پیاده روی از این مسیر به محوطه باز پوشیده از چمن رسیدیم که معروف است به “دشت اول”. یک چشمه کوچک آب در دشت اول هست برای رفع تشنگی و دوروبرش پر است از درخت آلوچه جنگلی و ازگیل.

مسیر خروج از دشت اول و دوم همان راه پاکوب شده است که ما را به سمت جنگل انبوه تری هدایت می کرد. بعد از حدود ۲۰دقیقه پیاده روی از این دشت، یک منطقه چهار پنج متری تالاب مانند هست که در واقع یک نهر نیمه مرده است و از همین جاها مسیر گلی می شد و برای عبور از آن باید دقت بیشتری می کردیم .

نزدیکی دشت اول، محوطه باز دیگری هست معروف به “دشت دوم”. از اینجا به بعد حاصل یکی شدن شاخه های درخت ها در دل هم تمام راه را سایه کرده بود. بیشتر ماه های سال که این مسیر مه آلود است، برای صعود به قله می شود از فلش های آبی رنگ یا قرمز – که محلی های الیمستان روی تنه درخت های مسیر پاکوب شده گذاشته اند- کمک گرفت.

با سرعت طبیعی حرکت بعد از حدود ۲۰-۱۵ دقیقه رسیدیم به “پرچین”. جایی که جنگل کم کم تمام می شود و وارد استپ می شوی. بعد از عبور از پرچین به شرط صاف بودن هوا قله ی دماوند را می شود تماشا کرد و البته بوته های گون، سنبل، بابونه و…

تابلوی قهوه ای رنگ نشان می داد که راه را درست آمده ایم. تابلویی که ۲مسیر را نشان می دهد: مسیر رسیدن به “چلاو” و مسیر صعود به قله ی” الیمستان”. حالا قله رو به رویمان بود، جاده هراز سمت راست مان و سمت چپ مراتع سبز چشم نواز…

بعد از یک ساعت پیاده روی از تپه ای رد شدیم که دورنمای امامزاده از آن پیداست. کمتر از یک کیلومتر جلوتر، دو چاله ی بزرگ هست به عمق حدود ۶ و ۱۰ متر که یکی با قطر ۳۰متری اش بزرگ تر از دیگری است. می گویند چاله ها حاصل برخورد شهاب سنگ است با زمین.

امّا افسانه های محلی حکایت دیگری دارد که معتقدند این چاله ها جای زانو های “رستم” است که به زمین زده تا از آب “دریاچه خزر” بنوشد. افسانه دیگر هم می گوید “آرش کمانگیر” اینجا زانو زده تا با کمانش تیری به سمت گلستان پرتاب کند برای تعیین قلمروی ایران زمین.

قصه ها و حکایت های شنیدنی الیمستان هم مثل هر جای این سرزمین کهن بسیار است. اگر به قلّه الیمستان رسیدید حتماً سراغ “آقاجان آقاجانی” متولی امامزاده را بگیرید، ایشان گفتنی های بیشتری دارند…

(این مطلب رو ۲۴ مهر ۹۱ توی وبلاگ قدیمم نوشته بودم، به دلیل مشکل عدم نمایش عکس ها مجدد آوردم.
عذر تقصیر از اینکه تا ۳ فروردین ۱۳۹۴ بعضی سفرها تکراری است!)

منبع : سایت لیلی حکیم