قهوه ترک از دانه های بسیار مرغوب قهوه عربیکا گرفته شده و در سراسر جهان آن را به خاطر طعم قوی و روش های خاص تهیه و سرو می شناسند. اما به غیر از طعم خوشمزه ی این قهوه، داستان های بسیار جذابی در مورد آن وجود دارد که در ادامه ی مطلب به آنها می پردازیم:
تاریخچه ی قهوه ترک
قهوه اولین بار در سال ۱۵۵۵ توسط دو تاجر سوریه ای به استانبول آورده شد و تا میانه ی قرن هفدهم به بخش جدایی ناپذیری از جشن های پر زرق و برق دربار عثمانی تبدیل گشت. قهوه با آداب خاصی برای سلطان سرو می شده؛ ضمن اینکه قهوه نقش مهمی را نیز در رسم و رسوم ازدواج بازی می کرده تا جایی که زنان حرم در مورد تهیه ی قهوه و دم کردن آن به صورت جدی آموزش می دیدند. به همین دلیل بود که خواستگاران، دختران را با مهارت هایشان در تهیه ی قهوه می سنجیدند. حتی امروز نیز، زمانی که خانواده ی پسر به خواستگاری دختری می روند، عروس آینده برای مهمانان قهوه می آورد.
قهوه خانه های مشهور
اولین قهوه خانه ۵۰۰ سال پیش در محله ی Tahtakale و در Eminönü بازگشایی شد و بدین گونه قهوه خانه ها به اصلی ترین مکان برای تعاملات اجتماعی مردان بدل شدند. آنها همچنین محل اصلی برای انتشار فرهنگ شفاهی امپراطوری عثمانی و جایی برای نمایش ادبیات عامیانه (مانند نمایش سایه Karaköz and Hacivat) بوده اند. امروز نیز قهوه خانه ها همچنان مکانی برای گردهمایی مردان، صحبت کردن درباره ی سیاست و تخته بازی کردن به هنگام صرف فنجانی چای یا قهوه هستند.
طرز تهیه ی قهوه ترک
قهوه ترک را در ظرف های مخصوص و کوچک مسی با دسته ی بلند به نام cezve آماده می کنند. برای یک فنجان قهوه ترک، یک فنجان آب و دو قاشق چایخوری قهوه را با هم ترکیب کنید. از آنجا که پس از آماده شدن قهوه، شکر به آن اضافه نمی شود، در همین مرحله اولیه باید این کار را انجام داد ( دو حبه قند برای قهوه ی خیلی شیرین، یکی برای قهوه با شیرینی متوسط و بدون قند اگر قهوه ی تلخ میل می کنید). زمانی که قهوه شروع به جوشیدن کرد، اجازه دهید که کف آن بالا بیاید و دقیقا قبل از سر رفتن، آن را از روی حرارت بردارید. به صورت سنتی، قهوه ی ترک بدون کف روی آن غیر قابل قبول است. سرو کردن قهوه ترک به همراه یک لیوان آب و شیرینی (بیشتر وقت ها شیرینی های ترکی) نیز بخشی از مراسم سرو قهوه به شمار می رود.
قهوه ترک در لیست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو
طرز تهیه ی خاص قهوه ترک، تکنیک های دم کردن قهوه و فرهنگ جمعی قوی پیرامون این موضوع، باعث شدند که سال ۲۰۱۳، قهوه ترک در لیست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو قرار گیرد. این سنت خود نیز به عنوان نشانه ای از مهمان نوازی و دوستی شناخته می شود. ترک ها برای گفت و گو در قهوه خانه ها جمع شده و به هنگام صرف قهوه با هم تعامل می کنند، همچنین قهوه را به عنوان نشانه ای از خوش آمدگویی به مهمانان و گردشگران ارائه می دهند. اهمیت این نوشیدنی در موقعیت های اجتماعی نیز از جمله دلایل مهم برای ثبت آن محسوب می شده چراکه قهوه ترک جز ثابت و جدانشدنی مراسم و جشن ها بوده و هست.
بهترین مکان برا خرید یا نوشیدن قهوه ترک
محبوب ترین تامین کننده ی قهوه ترک Kurukahveci Mehmet Efendi است که محصولات آن را می توان در فروشگاه ها یا شعبه های خود این برند در Eminönü که در آن قهوه تازه به صورت روزانه روانه ی بازار می شود تهیه کرد. Nuri Toplar نیز که از سال ۱۸۹۰ مشغول به کار بوده یکی دیگر از انتخاب های عالی است. اگر ترجیح می دهید کسی قهوه را برای شما آماده و سرو کند به Mandabatmaz در Taksim یا Ethem Tezçakar (که قهوه های خود را تنها از Nuri Toplar تهیه می کند) در بازار بزرگ مراجعه کنید تا بتوانید قهوه ای عالی که به روش سنتی تهیه شده را مزه کنید.
قهوه ترک و فال بینی
خواندن نقش و نگارها ته فنجان قهوه در ترکیه یکی از روش های متداول برای فال بینی است بدین شکل که شکل های به نمایش درآمده گذشته و آینده ی فردی که قهوه نوشیده را مشخص می کنند. به هنگام نوشیدن قهوه شما متوجه می شوید چه زمانی باید دست از نوشیدن بردارید چرا که در انتهای کار لایه ای قهوه ته فنجان باقی می ماند. در این حالت آرزویی می کنید و فنجان را بر می گردانید. زمانی که فنجان خنک شد، تصاویر باقی مانده در دیواره های فنجان توسط یک فالگیر خوانده و تعبیر می شوند.
منبع: theculturetrip